Xaker guruhlari – bu kompyuter tizimlariga ruxsatsiz kirish, ma'lumotlarni o'g'irlash, zararli dasturlarni tarqatish yoki boshqa noqonuniy kiber faoliyat bilan shug'ullanuvchi shaxslar to'plamidir.
Ularning motivlari turlicha bo'lishi mumkin: moliyaviy foyda, siyosiy norozilik, ijtimoiy faollik yoki shunchaki texnologik qiziqish. Xaker guruhlari ko'pincha o'zlarining murakkabligi, tashkilotchiligi va maqsadlarining ko'lami bilan ajralib turadi.
Ba'zi guruhlar hukumatlar yoki korporatsiyalar tomonidan homiylik qilinadi va ularning maqsadlari razvedka ma'lumotlarini to'plash, kiber urush olib borish yoki raqiblarga zarar yetkazish bo'lishi mumkin.
Boshqa guruhlar mustaqil faoliyat yuritadi va ularning motivlari shaxsiy foyda, siyosiy faollik yoki shunchaki vandalizm bo'lishi mumkin.
Dunyo bo'ylab faoliyat yuritayotgan ko'plab xaker guruhlari mavjud va ularning aksariyati o'zlarining noqonuniy faoliyatini yashirish uchun anonimlikni saqlashga harakat qiladi.
Shunga qaramay, ba'zi guruhlar o'zlarining hujumlaridan keyin ommaviy axborot vositalarida e'lon qilinadi yoki huquqtartibot idoralari tomonidan aniqlanadi.
Xaker guruhlari tomonidan qo'llaniladigan usullar doimiy ravishda rivojlanib boradi, chunki ular yangi texnologiyalarga moslashadi va himoya choralarini chetlab o'tish yo'llarini topadilar. Ularning arsenallariga zararli dasturlar, fishing, ijtimoiy muhandislik va zaifliklardan foydalanish kiradi.
Ular, shuningdek, tarqatilgan xizmatdan voz kechish (DDoS) hujumlaridan foydalanishlari mumkin, bu esa serverlarni haddan tashqari yuklab, ularni foydalanuvchilar uchun mavjud bo'lmay qolishiga olib keladi.
Xaker guruhlarining faoliyati jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin, jumladan moliyaviy yo'qotishlar, shaxsiy ma'lumotlarning o'g'irlanishi, infratuzilmaning buzilishi va siyosiy beqarorlik. Ularga qarshi kurashish hukumatlar, xavfsizlik kompaniyalari va shaxslar uchun doimiy muammo hisoblanadi.
Xaker guruhlarining faoliyatini minimallashtirish uchun bir qator choratadbirlar ko'rilishi mumkin.
Bularga quyidagilar kiradi: kuchli parol va ikki faktorli autentifikatsiyadan foydalanish, dasturiy ta'minotni muntazam ravishda yangilab turish, shubhali elektron pochta xabarlariga e'tibor berish va xavfsizlik bo'yicha xabardorlikni oshirish.
Korporatsiyalar va tashkilotlar, shuningdek, o'z tizimlarini himoya qilish uchun xavfsizlik devorlari, kirishni aniqlash tizimlari va antivirus dasturlari kabi qo'shimcha xavfsizlik choralarini ko'rishlari kerak.
Xaker guruhlari kiberxavfsizlikka jiddiy tahdid soladi va ularning faoliyatiga qarshi kurashish barcha darajalarda doimiy e'tiborni talab qiladi.
Texnologiya rivojlanishda davom etar ekan, xaker guruhlari ham o'z usullarini takomillashtirishda davom etadilar, shuning uchun ulardan bir qadam oldinda bo'lish va himoyalanish uchun proaktiv choralar ko'rish juda muhimdir.
Ba'zi mashhur xaker guruhlari (ularning faoliyati va motivlari doirasida) : Anonymous: Bu markazlashmagan, xaktivistik guruh bo'lib, siyosiy va ijtimoiy faolligi bilan tanilgan.
Ular hukumat vebsaytlariga hujumlar uyushtirganlar, korporativ ma'lumotlarni oshkor qilganlar va turli norozilik harakatlarida qatnashganlar. LulzSec: LulzSec – bu qisqa muddatli xaker guruhi bo'lib, 2011 yilda faol bo'lgan.
Ular Sony, PBS va boshqa yuqori darajadagi tashkilotlarga qarshi hujumlar uchun mas'ul edilar. Guruh "qiziqarli" uchun xakerlik qilganliklarini da'vo qildilar.
APT (Advanced Persistent Threat) guruhlari: APT – bu odatda davlat tomonidan homiylik qilinadigan xaker guruhlarining keng toifasi bo'lib, ular razvedka ma'lumotlarini to'plash, kiber urush olib borish yoki boshqa mamlakatlarga zarar yetkazish uchun uzoq muddatli, maqsadli hujumlar uyushtiradilar.
Ba'zi mashhur APT guruhlariga APT28 (Fancy Bear) va APT29 (Cozy Bear) kiradi.