Toshkent

Toshkent – O‘zbekiston Respublikasining poytaxti, mamlakatning eng yirik shahri va muhim siyosiy, iqtisodiy, madaniy va ilmiy markazi. Toshkent Choch vohasida, Sirdaryoning o‘ng qirg‘og‘ida, Tyanshan tog‘ tizmasining g‘arbiy etaklarida joylashgan.

Shahar dengiz sathidan 400480 metr balandlikda joylashgan bo‘lib, o‘zining go‘zal bog‘lari, xiyobonlari va favvoralari bilan mashhur. Toshkentning tarixi uzoq o‘tmishga borib taqaladi.

Arxeologik topilmalar shahar hududida miloddan avvalgi III asrlarda ilk aholi manzilgohlari mavjud bo‘lganligini ko‘rsatadi. O‘rta asrlarda Toshkent Choch viloyatining muhim savdo va hunarmandchilik markaziga aylangan.

Shahar turli davrlarda turli nomlar bilan atalgan, jumladan, Choch, Binkent va nihoyat Toshkent. Toshkent Buyuk Ipak yo‘lida joylashganligi sababli, Sharq va G‘arb o‘rtasida muhim savdo aloqalari markazi bo‘lgan.

XIV asrda Amir Temur davrida Toshkent Temuriylar imperiyasining tarkibiga kirgan va bu davrda shahar rivojlana boshlagan. XVI asrda Shayboniylar davlatining tarkibiga kirgach, Toshkent yana bir bor yuksalish davrini boshidan kechirdi.

XIX asrning ikkinchi yarmida Toshkent Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olingan va Turkiston generalgubernatorligining markaziga aylantirilgan. Bu davrda shaharda Yevropa uslubidagi binolar, ko‘chalar va infratuzilma qurilishi boshlangan.

Sovet davrida Toshkent O‘zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasining poytaxti bo‘lgan. Bu davrda shahar sanoati, madaniyati va ilmi sezilarli darajada rivojlangan. 1966 yilda Toshkentda kuchli zilzila sodir bo‘lgan, bu shaharning katta qismini vayron qilgan.

Zilziladan so‘ng shahar qayta tiklangan va yangi zamonaviy binolar qurilgan. O‘zbekiston mustaqillikka erishgandan so‘ng, Toshkent mamlakatning siyosiy, iqtisodiy va madaniy markazi sifatida o‘z rolini yanada mustahkamladi.

Shaharda ko‘plab yangi binolar, xiyobonlar, bog‘lar va infratuzilma ob’ektlari qurildi. Toshkent O‘rta Osiyoning eng zamonaviy va rivojlangan shaharlaridan biriga aylandi. Toshkentda ko‘plab tarixiy va madaniy yodgorliklar mavjud.

Xastimom majmuasi, Ko‘kaldosh madrasasi, Chorsu bozori, Amir Temur xiyoboni, Mustaqillik maydoni va Alisher Navoiy nomidagi opera va balet teatri shaharning eng mashhur diqqatga sazovor joylaridan hisoblanadi. Toshkent O‘zbekistonning transport markazi hisoblanadi.

Shaharda xalqaro aeroport, temir yo‘l vokzali va avtovokzal mavjud. Toshkent metrosi O‘rta Osiyodagi yagona metro tizimi bo‘lib, shahar aholisiga qulay transport xizmatini ko‘rsatadi. Toshkent O‘zbekistonning ilmiy markazi hamdir.

Shaharda O‘zbekiston Fanlar akademiyasi, ko‘plab universitetlar, institutlar va ilmiytadqiqot markazlari joylashgan. Toshkentda ko‘plab taniqli olimlar, yozuvchilar, san’atkorlar va madaniyat arboblari faoliyat yuritgan. Toshkent O‘zbekistonning madaniy hayotida muhim rol o‘ynaydi.

Shaharda ko‘plab teatrlar, muzeylar, galereyalar va konsert zallari mavjud. Toshkentda har yili turli xalqaro festivallar, ko‘rgazmalar va madaniy tadbirlar o‘tkaziladi. Toshkent O‘zbekistonning iqtisodiy markazi hamdir.

Shaharda ko‘plab sanoat korxonalari, banklar, savdo markazlari va biznes markazlari joylashgan. Toshkent O‘zbekistonning eng yirik ish beruvchilaridan biri hisoblanadi.

Toshkent O‘zbekistonning ko‘p millatli shahri bo‘lib, unda o‘zbeklar, ruslar, tatarlar, koreyslar, ukrainlar, yahudiylar va boshqa millat vakillari istiqomat qiladi. Shaharda turli madaniyatlar va an’analar uyg‘unlashgan. Toshkent O‘zbekistonning faxri va g‘ururi hisoblanadi.

Shahar o‘zining go‘zal arxitekturasi, bog‘lari, xiyobonlari va mehmondo‘st aholisi bilan mashhur. Toshkent O‘rta Osiyoning eng jozibador shaharlaridan biri hisoblanadi va har yili minglab sayyohlarni o‘ziga jalb qiladi.